Alım gücünün düşmesi, yüksek enflasyon ve sıkı para politikası, Türkiye'deki araç parkının yaş ortalamasını artırıyor. 2024 yılında toplam araç parkının yaş ortalaması yüzde 14,3’e yükselirken, 0-5 yaş arasındaki otomobillerin oranı son 7 yılda 10 puan azalarak yüzde 24,5’e geriledi. Bu durum, vatandaşların kullandığı araçların yaşını etkileyen önemli faktörler arasında yer alıyor.
Öte yandan, lüks araç satışları dikkat çekici bir artış gösteriyor. Ekonomim'in haberine göre, ekonomik modellerin satışları yüzde 2 oranında azalırken, lüks segmenti kapsayan otomobillerin satışı yüzde 29 arttı. Bu durum, tüketicilerin lüks araçlara yönelmesini sağlıyor.
2023 yılında Türkiye'de satılan otomobillerin pazarının yüzde 89’unu vergi oranları düşük olan A, B ve C segmentlerindeki araçlar oluşturdu. Ancak, 2024 yılında bu pay 3,3 puan azalarak yüzde 85,7’ye geriledi. Lüks araçların artışı, bu segmentteki talebin yükseldiğini gösteriyor.
Türkiye'de satılan otomobillerin fabrikadan çıkan fiyatının üzerine 3 katı kadar vergi konulması, araç satışlarını olumsuz etkiliyor. Son iki yıldır ÖTV matrah güncellemesi yapılmadığı için tüm modeller yüzde 80 ÖTV dilimine girmiş durumda. Bu durum, tüketicilerin alım gücünü zorlaştırıyor.
Sektör temsilcileri, bu yıl vergi sisteminde düzenleme beklediklerini ve hurda teşvikine ihtiyaç olduğunu vurguladı. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) Başkanı Cengiz Eroldu, Türkiye'nin 2053 yılına yönelik emisyon azaltma hedefi olduğunu belirtti. Eroldu, 'Vatandaşın yerli otomobillere daha uygun koşullarda ulaşabilmesi için ÖTV matrahlarında güncelleme yapılmasını istiyoruz' dedi.
Bu durum, yerli payındaki düşüşü frenleyecektir. Eroldu, hurda teşviki ile 1 taşla 3-4 kuş vurulabileceğini ifade etti. Türkiye’de otomotiv parkının yaptığı emisyonun yüzde 95’ini parkın yarısı yapıyor. Bu nedenle, her araç grubunun dinamiklerine göre doğru planlama yapılması gerektiği vurgulandı.
Türkiye’nin 2053’e yönelik emisyon azaltma hedefleri doğrultusunda, otomotiv parkının yavaş yavaş emisyonu yüksek parktan ayrılması gerektiği belirtiliyor. Eroldu, 'Bu parkın kendi kendini gençleştirme oranı çok düşük Türkiye’de' ifadesini kullandı. Bu durum, uzun vadeli bir planlama gerektiriyor.
Otomotiv sektöründe yaşanan bu gelişmeler, hem tüketiciler hem de sektör temsilcileri açısından önemli bir dönüm noktası oluşturuyor. Araç parkının yaş ortalamasının yükselmesi ve lüks araç satışlarındaki artış, Türkiye'nin otomotiv pazarındaki dinamikleri etkiliyor.